مطالعه پویایی رابطه بین درصد تغییرات سرمایه گذاری، سود و سود تقسیمی

چکیده سرمایه گذاران در دارایی های فیزیکی و مالی سرمایه گذاری می کنند. سرمایه گذاری در دارایی های مالی از طریق خرید سهام، اوراق قرضه و... صورت می گیرد. هنگامی که شخصی سهام شرکتی را خریداری می کند مالک شرکت شده و از مزایایی مثل سود تقسیمی، سود سهمی، افزایش قیمت سهام و... بهره مند می شود. شرکت ها معمولاً در پایان دوره مالی دو تصمیم اساسی را اتخاذ می نمایند، نخست آن که: چه مقدار از سود باید بین سهام داران تقسیم شود و دوم چه مقدار از سود باید در شرکت سرمایه گذای گردد. سوال اساسی این است که چه رابطه ای بین درصد تغییرات سود تقسیمی، درصد تغییرات سود خالص و درصد تغییرات سرمایه گذاری در دوره جاری و دوره قبل وجود دارد؟ هدف اصلی این پژوهش بررسی و تحلیل همزمان و پویای روابط بین متغیرهای سود تقسیمی، سود خالص و سرمایه گذاری می باشد. جهت یافتن ارتباط میان متغیرهای مطرح شده، نه فرضیه و سه مدل طراحی شد. فرضیه های مطرح شده منجر به طراحی مدل های مختلفی جهت تعیین رابطه بین درصد تغییرات سود تقسیمی، درصد تغییرات سود خالص و درصد تغییرات سرمایه گذاری در حضور متغیرهای کنترلی نسبت سود پرداختی، بازده دارایی ها، قدرت کسب سود دارایی، نسبت قیمت به سود هر سهم، بازده حقوق صاحبان سهام، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و نسبت بدهی به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام گردید. با استفاده از سه مدل طراحی شده نیز رابطه علی و معلولی میان متغیرهای سود، سود تقسیمی و سرمایه گذاری به دست آمده است. به منظور بررسی فرضیه ها اطلاعات مالی 78 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره 10 ساله 1383 تا 1392 مورد استفاده قرار گرفته است. فرضیه های پژوهش با استفاده از روش کم ترین مربعات معمولی و آزمون گرانجر و با بکارگیری نرم افزار (amos و(eviews مورد آزمون قرار گرفته اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که درصد تغییرات سود خالص و سرمایه گذاری دوره قبل تأثیر مثبت و معناداری بر درصد تغییرات سرمایه گذاری و سود خالص دوره جاری دارد اما درصد تغییرات سود تقسیمی دوره قبل و دوره جاری رابطه معکوسی با درصد تغییرات سرمایه گذاری و سود خالص دوره قبل و جاری دارد. همچنین از میان متغیرهای کنترلی، متغیرهای نسبت سود پرداختی، بازده دارایی، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و نسبت بدهی به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام بیشترین تأثیر را بر روی مدل های ارائه شده داشته اند.